Eozinofilik özafajit

Eozinofilik �zofajit (E�) �zofagusta yoğun eozinofilik inflamasyona bağlı �zefageal disfonksyon ve bunun yol a�tığı semptomlarla seyreden bir hastalıktır (1). İlk olarak 1983 yılında bir �ocuk hastada tanımlanmıştır. Son 15 yıldır E�, gastroenterologlar, allerjistler ve 1. basamak sağlık hizmetlerinde �nemli klinikopatolojik antite olarak tanımlanmaya başlanmıştır (1,2). E� prevalansı tam olarak bilinmemektedir, %1,1-%37 arasında olduğu bildirilmektedir (3,4). E� etiyolojisi tam olarak aydınlatılamamıştır fakat eliminasyon diyetlerinin yapıldığı �alışmalarda alınan olumlu sonu�lar ışığında gıda allerjileri su�lanmıştır (5,6). Patogenezinde genetik olarak yatkın kişilerde kronik antijen kaynaklı imm�n yanıt geliştiği d�ş�n�lmektedir (1). �ocuklarda E� klinik belirtileri yaşa g�re değişir. Bu klinik belirtiler beslenme zorlukları, b�y�me geriliği, bulantı, kusma, gastro�zefajiyal refl� (G�R), g�ğ�s ağrısı, gıda takılması ve disfajidir. Atopi sıklıkla g�r�lmektedir ve E�’l� �ocukların %60’ına eş zamanlı allerjik rinit, allerjik astım, egzama ve IgE aracılı besin allerjileri gibi atopik hastalıklar eşlik edebilmektedir (7,8). E�’l� olguların belirti ve bulguları G�R hastalığına benzemektedir ancak bu olgular G�R tedavisine yanıtsız olup, pH metreleri de normaldir. Tanı i�in g�n�m�zde kullanılan kriterler; 1. disfaji gibi �zofagus disfonksiyonu kliniği olması, 2. b�y�k b�y�tmede 15’ten fazla eozinofil bulunması, 3. y�ksek doz proton pompa inhibit�rleri (PPİ) tedavisine yanıt olmaması veya distal �zofagusun pH monit�rizasyonunun normal olması, 4. �zefageal eozinofiliye yol a�an diğer durumların dışlanmasıdır (9). Disfaji sıvı ve/veya katı besinlere karşı yutma g��l�ğ� olarak tanımlanır. Primer motilite bozuklukları veya sekonder nedenlere (trakea�sefageal fist�l, akalazya, G�R veya �sefajite sekonder darlık, konjenital anomaliler, n�rolojik hastalıklar, kollajen doku hastalıkları, genetik hastalıklar gibi) bağlı ortaya �ıkabilir. Disfaji E�’n�n en sık belirtilerinden bir tanesidir. Disfaji ve refl� benzeri semptomlarda �zellikle G�R tedavisine yanıt alınamıyorsa mutlaka �st endoskopisi ile değerlendirilmeli ve E� g�z �n�nde bulundurulmalıdır. Herhangi bir endikasyon i�in endoskopi yapılan �ocuklarda E� prevalansı %2,3-%6,8 oranında değişmektedir (10,11). �zofajiyal gıda tıkanıklığı i�in endoskopi yapılan �ocuklar i�in E� prevalansı %63 (12) disfaji ve/veya gıda tıkanıklığı olan �ocuklarda E� prevalansı %88 (13) olduğu bildirilmektedir. E� prevalansı kişisel atopisi olanlarda %14-%100 arasında (8,14) ailesel atopisi olanlar arasında %7-%38 arasında bulunmuştur (8,12). Bizim olgumuzda literat�r ile uyumlu olarak yutma g��l�ğ� ve yiyecek takılması şikayetiyle başvurmuştu ve �yk�s�nde atopik dermatiti vardı. T�m d�nyada endoskopik ve histopatolojik olanakların artmasıyla birlikte E� tanısı daha sık konulmaya başlanmıştır. E� d�ş�n�len olgularda endoskopik g�r�n�m normal olsa histopatolojik inceleme i�in biyopsi alınmalıdır. ��nk� disfajisi olan ve normal endoskopik g�r�n�m� bulunan hastaların yaklaşık %10’unda histolojik �zellikler ile tanı konulmaktadır. Şiddetli histolojik eozinofilisi olan �ocukların ��te birinde endoskopide normal �zofagus vardır (15,16). E�’ye endoskopik bulgu olarak beyaz eksudalar, uzunlamasına darlık, k��k �aplı �zofagus, kıvrımlaşmış veya halkalaşmış �zofagus gibi bir�ok bulgu g�zlenebilmektedir (17). Olgumuzun endoskopi muayenesinde milimetrik beyaz lezyonlar, t�m �zofagusta hafif daralma ve biyopsi alınan �zofagus dokusunun sert olduğu saptandı. �zofagus alt ve orta kısmından alınan biyopsi �rneklerinin histopatolojik incelenmesinde �zofagus epitelinde %60 eozinofil infiltrasyonu var idi. Mide ve duodenum biyopsi �rneklerinin histopatolojik incelemeleri normal idi. Tedavide diyet, sistemik ve topikal steroidler (18,19), l�kotrien inhibit�rleri, imm�nomod�lat�rler, azothiop�rin ve 6-mercaptop�rin kullanılmaktadır. Sistemik ve inhaler tedavi s�resi 4-6 hafta kadar olmalıdır. Oral prednizolon verilen E�’l� �ocukların %100’�nde klinik yanıt alınır iken histolojik yanıt %93,8’dir (20). Biz olgumuzda 1 mg/kg/g�n den oral prednizolon kullandık. Deri testi ve Fx5 negatif olduğundan olguya diyet eliminasyonu yapılmadı. Steroid tedavisinden bir hafta sonra hastanın yakınmalarında belirgin d�zelme olduğu g�r�ld� ve birinci ay kontrol�nde olgunun hi�bir yakınmasının olmadığı g�zlendi. Sonu� olarak yutma g��l�ğ� veya tedaviye diren�li G�R olan �ocuklarda E� tanısı ayırıcı tanıda mutlaka d�ş�n�lmelidir.